بازار طلا در ماههای اخیر وارد مرحلهای از التهاب و نوسانات لحظهای شده؛ وضعیتی که بسیاری از کارشناسان و فعالان این حوزه آن را یکی از حساسترین دورههای سالهای اخیر میدانند. افزایش تنشها در سطح منطقه و جهان، تحولات سیاسی مرتبط با کشورهای مؤثر بر اقتصاد جهانی، بالا رفتن ریسکهای سیاسی و اقتصادی، رشد تقاضا برای ذخیرهسازی طلا در جهان و تورم مزمن داخلی، همه دستبهدست هم دادهاند تا قیمت طلا تقریباً بهصورت روزانه و حتی دقیقهای تغییر کند. مردم نیز برای جلوگیری از کاهش ارزش داراییهای خود، بیش از گذشته به طلا بهعنوان یک پناهگاه امن توجه میکنند و همین موضوع سبب رشد تقاضا در بازار داخلی شده است.
در چنین فضایی، هر خبر کوچک سیاسی و اقتصادی به سرعت بر قیمتها اثر میگذارد و انس جهانی نیز تحت تأثیر سیاستهای بانکهای مرکزی و رفتار کشورهای بزرگ با شدت بیشتری نوسان میکند. در داخل کشور نیز کاهش عرضه، افزایش اجرت ساخت، دخالتهای مقطعی بانک مرکزی و حضور فعال سرمایهگذاران خرد، بازار را پیچیدهتر کرده است. عبادالله محمدولی عضو هیئتمدیره اتحادیه طلا، جواهر و نقره تهران، در گفتوگو با خبرنگار گسترش نیوز تحلیلی جامع از وضعیت موجود، پیشبینی آینده قیمتها و نکات مهمی برای خریداران ارائه میکند. متن زیر بازتاب تنظیمشده و خبری این گفتوگو است.
عبادالله محمدولی عضو هیئتمدیره اتحادیه طلا، جواهر و نقره تهران در ابتدای این گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: بخش عمده التهاب و نوسانات بازار طلا ریشه در تحولات سیاسی دارد. او میگوید مجموعهای از اتفاقات بینالمللی، از جمله تنشهای مربوط به ونزوئلا، اوکراین و برخی ادعاهای نادرست کشورهای حاشیه خلیج فارس درباره مسائلی پیرامون ایران، در روزهای اخیر تأثیری مستقیم بر بازار گذاشتهاند. وی معتقد است حتی پیش از روشن شدن صحت برخی اخبار، بازار طلا واکنش نشان میدهد و این در حالی است که اثرات منفی این اخبار همواره بر اثرات مثبتشان غلبه دارد.
وی تأکید کرد: تاثیر این تنشها فقط محدود به افزایش قیمت نیست؛ بلکه باعث میشود اجرت ساخت مصنوعات نیز افزایش یابد و فضای نااطمینانی بیشتری در بازار شکل بگیرد. به گفته او، همین نااطمینانی موجب شده بخش زیادی از خریداران به سمت مصنوعات با اجرت مناسب حرکت کنند و خریدهای مصرفی افزایش یابد. در روزهای اخیر رفتار خریداران رفتاری هیجانی بوده و بسیاری تلاش میکنند پیش از افزایش احتمالی قیمتها وارد بازار شوند.
عضو هیئتمدیره اتحادیه طلا در ادامه به رشد بیسابقه انس جهانی اشاره میکند و میگوید: انس جهانی بیش از همیشه قدرتنمایی میکند. انس سالها در محدوده کمتر از ۱۹۰۰ دلار قرار داشت، اما طی کمتر از یک سال اخیر جهشهایی را تجربه کرده که برای بازار طلا نگرانکننده بوده است. علت این رشد را بیشتر به اقتصاد کلان جهان و ورود کشورهای بزرگی مانند هند، روسیه و برخی کشورهای اروپایی به بازار خرید و ذخیرهسازی طلا است. در شرایطی که ریسکهای اقتصادی جهانی افزایش مییابد، طلا به پناهگاه امن سرمایه تبدیل میشود و کشورها برای تقویت ذخایر خود به خرید این فلز گرانبها روی میآورند. این روند بر بازار ایران هم تأثیری مستقیم دارد و باعث میشود قیمتها در داخل همزمان با بازار جهانی افزایش یابد. حتی اگر عوامل داخلی کنترل شود، شرایط اقتصاد جهانی بهتنهایی میتواند قیمتها را به سمت قلههای جدید هدایت کند.
محمدولی بخش دیگری از تحلیل خود را به فضای سیاسی ایالات متحده و پیامدهای آن اختصاص میدهد.وی از «دیوانه قلدری» یاد میکند که رفتارهایش روزانه بازارهای جهانی را تحتتأثیر قرار میدهد. ترامپ که با هر اظهارنظر یا اقدام خود تنش جدیدی ایجاد میکند و این تنشها طبیعی است که در جهان سوم بیشتر بازتاب داشته باشد. این افراد با رفتارهای پیشبینیناپذیر خود بازارهای جهانی را تحریک میکنند و باعث میشوند مردم برای حفظ ارزش سرمایه خود به طلا پناه ببرند. همین رفتارها باعث شده موج تقاضا در ایران هم افزایش یابد.
وی افزود: در اقتصاد ایران، کوچکترین تنش جهانی میتواند تأثیرات چندبرابری داشته باشد؛ زیرا بسیاری از مردم از کاهش ارزش پول ملی نگرانند و برای اینکه ارزش داراییشان حفظ شود به سمت خرید طلا حرکت میکنند. این افزایش تقاضا در کنار عرضه کم، قیمتها را بهشکل طبیعی بالا میبرد و روند صعودی بازار را تقویت میکند.
محمدولی در بخش دیگری از گفتوگو به اقدامات بانک مرکزی برای مدیریت بازار اشاره میکند و میگوید: بانک مرکزی گاهی با عرضه طلا در قالب حراجها و گاهی با دخالت مرکز مبادلات تلاش میکند بازار را کنترل کند، اما این اقدامات بیشتر اثر کوتاهمدت دارند. به گفته او، ساختار بازار طلا بهگونهای نیست که بتوان با دخالتهای مقطعی آن را برای مدت طولانی کنترل کرد. اینها مانند مسکن عمل میکنند؛ شاید التهاب را برای چند روز کاهش دهند، اما در درازمدت تأثیر زیادی ندارند.
در ادامه این فعال بازار طلا و سکه پیشبینی میکند که با توجه به شرایط فعلی، تا پایان سال میلادی ۲۰۲۵ و همچنین پایان سال شمسی ۱۴۰۴، قیمت جهانی و داخلی طلا بین ۱۰ تا ۲۰ درصد افزایش خواهد یافت. او البته امیدوار است که کاهش تنشهای سیاسی و بهبود شرایط اقتصادی جهان بتواند از شدت این رشد بکاهد.
محمدولی یکی از مهمترین هشدارهای خود را درباره نحوه ورود مردم به بازار طلا مطرح میکند. او میگوید: اگر کسی سرمایهای دارد که در کوتاهمدت به آن نیاز دارد، اصلاً وارد بازار نشود. در کوتاهمدت احتمال ضرر بسیار زیاد است. افرادی باید وارد بازار شوند که سرمایهای دارند که تا دستکم شش ماه یا یک سال آینده به آن نیاز نداشته باشند. از نظر او، طلا برای سرمایهگذاری کوتاهمدت مناسب نیست، اما در بلندمدت میتواند ارزش افزوده ایجاد کند.
وی همچنین توصیه میکند مردم به جای خرید طلای آبشده یا شمش که عیار آنها برای عموم قابل تشخیص نیست، به سمت خرید مصنوعات با اجرت مناسب بروند. طلای آبشده ممکن است برای ما فعالان صنف قابل تشخیص باشد، اما مردم معمولی ممکن است در دام تقلب یا اختلاف عیار گرفتار شوند.
افزایش تقاضا برای مصنوعات و رفتار مشتریان
عضو هیئت مدیره اتحادیه طلا و جواهر و نقره از افزایش تقاضا برای مصنوعات طلا خبر میدهد و میگوید: در شرایط ملتهب بازار، مردم بیشتر به سمت مصنوعات با اجرت منطقی رفتهاند. بسیاری از مشتریان تلاش میکنند هم از زیورآلات استفاده کنند و هم سرمایه خود را در قالب طلا حفظ کنند. وی همچنین هشدار میدهد که خرید طلای آبشده، شمش یا محصولاتی که عیار مشخص ندارند، میتواند برای مردم زیانبار باشد، زیرا بازار این محصولات بهصورت تخصصی است و تشخیص آن برای افراد عادی ممکن نیست. به اعتقاد او، بهترین انتخاب خرید مصنوعات دارای فاکتور رسمی و مجوز اتحادیه است.
محمدولی درباره فیلمها و گزارشهایی که در فضای مجازی منتشر میشود از جمله استفاده از سیم یا مواد اضافه در برخی قفلها برای افزایش وزن توضیح میدهد که بخش بازرسی اتحادیه فعالانه این موضوعات را پیگیری میکند. او میگوید: اگر تخلفی رخ دهد، ما بهصورت جدی برخورد میکنیم. ماده ۲۸ قانون صنفی برای پلمپ واحدهای متخلف اجرا میشود. بازرسان اتحادیه در تمامی مناطق تهران فعالیت روزانه دارند، اما گستردگی صنف طلا و جواهر باعث میشود گهگاه تخلفات از چشم بازرسان دور بماند. با این حال، هر موردی که شناسایی شود بهسرعت رسیدگی خواهد شد.
وی از مردم میخواهد هرگونه تخلف، کمفروشی یا تقلب را از طریق سایت اتحادیه یا مراجعه حضوری به دفتر اتحادیه در خیابان سهروردی جنوبی، خیابان ملایرپور، پلاک ۵۳ گزارش کنند. شکایات در کوتاهترین زمان ممکن بررسی میشود و ما به هیچوجه از تضییع حقوق مصرفکننده عبور نمیکنیم. مردم تنها از واحدهای دارای جواز رسمی خرید کنند و حتماً فاکتور معتبر دریافت نمایند تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
محمدولی در پایان این گفتوگو بر ضرورت خرید آگاهانه در شرایط ملتهب بازار تأکید میکند و میگوید: در چنین بازاری، خرید بدون مطالعه میتواند ضررهای جدی به همراه داشته باشد. سرمایهگذاران بلندمدت میتوانند همچنان طلا را گزینهای مناسب و مطمئن بدانند، اما کسانی که نیاز کوتاهمدت دارند نباید وارد بازار شوند. آینده طلا همچنان صعودی است و با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی، احتمال افزایش قیمتها در ماههای آینده بسیار زیاد است.
